من از آمریکاى جنوبى آمده ام
مسکن دردهاى معدى هستم
مقوى قلب بوده ، لثه ها را محکم کرده و از خونریزى آن جلوگیرى مى کنم
تنورى ن ویتامین بیشترى دارد
از سرخ کردن من بپرهیزید... و اگر زخم معده دارید از نوع اسلامبولى من استفاده کنید....
به من در فارسى سیب زمینى مى گویند و چون در زمان ناصرالدین شاه ، میرزا ملکم خان مرا به ایران آورد، مدتى به ((آلوملکم (( معروف بودم . اعراب به من بطاطا - بطاطس و بطاطه مى گویند و عده اى هم از آنها مرا ((تفاح الارض (( مى خوانند. زادگاه اولیه من آمریکاى جنوبى است و براى اولین بار ملاحان اسپانیایى مرا در کشور پرو پیدا کرده و در سال 1550 یعنى چهارصد و بیست سال قبل به اروپا آوردند، و از آن تاریخ کشت من در جهان شروع شد و اکنون در بیشتر کشورها به عمل مى آیم ، قسمت قابل استفاده من در تغذیه و درمان ، غده زیرزمینى است که به نام سیب مشهور شده است .
گل و برگ من به علت داشتن سم سولانین چندان مصرفى ندارد. معذلک جوشانده سى در هزار آنها، خواب آور و آرامبخش است . براى رماتیسم - ضعف اعصاب و درد مفاصل تجویز مى شود. اگر این شربت را با عسل شیرین کنید، براى رفع عفونت هاى ریوى و معدى مفید شناخته شده است . سم سولانین من با سم سایر خانواده ى ما فرق دارد. این سم قى آور بوده . مردمک دیده را باز مى کند. تولید سرگیجه ، قولنج و اسهال مى نماید. رنگ چهره را برافروخته و ایجاد تشنج مى کند، و درمان آن پس از شستشوى معده ، خوردن شیر و تخم مرغ است . این سم در تمام قسمت هاى بوته من وجود دارد و تنها در غده ى زیرزمینى من مقدار آن کم است ، ولى پس از جوانه زدن زیاد مى شود و علامت آن سوزاندن بیخ گلو است . گرچه خوردن من در این حالت براى تسکین دردهاى عصبى و معدى و خارش اگزما مفید است ، ولى باید از خوردن آن اجتناب کرد. من ملین هستم و به علت داشتن بیست میلى گرم ویتامین ث درصد گرم ، ضد رقیق شدن و فساد خون بوده ، لثه ها را محکم و از خونریزى جلوگیرى مى کنم . اگر مرا پوست کنده در آب جوش بیندازید، و بپزید فقط چهل درصد از ویتامین ((ث (( خود را از دست داده ، و شصت درصد را حفظ مى کنم ، ولى اگر مرا در آب سرد انداخته و بعد بجوشانید پنجاه درصد از ویتامین ((ث (( من از بین مى رود، و اگر پوست کنده بپزید 65 درصد از ویتامین من نابود مى شود. تنورى و کباب شده من ویتامین بیشترى دارد.
علاوه بر ویتامین ((ث (( من داراى ویتامینهاى ((ب (( و املاح پتاسیم و فسفر آهن - منیزى و آهک هستم . به علت داشتن پنج گرم املاح پتاسیم در یک کیلوگرم ، مقوى قلب بوده و با داشتن مواد نشاسته اى ، براى مبتلایان به مرض قند زیان ندارم و این دسته از بیماران مى توانند بجاى نان تنورى مرا میل نمایند. ولى اگر مرا در آب انداخته بپزند، مقدارى از املاح من در آب حل شده ، و براى مبتلایان مفید نیست ، مگر آنکه آب جوشانده مرا همراه با من نوش نمایند. به بیماران قلبى توصیه کنید که براى جبران کمبود پتاسیم ، یک رژیم غذایى با من بگیرند و براى این کار، ابتدا چند روز شیر زیاد میل نمایند و بعد سه روز متوالى هر روز یک کیلو تنورى یا پخته ى مرا بدون نمک زدن بتدریج در شش نوبت میل نمایند و بجز من غذاى دیگرى نخورند. در روز سوم مقدار ادرار خیلى زیاد مى شود و بایستى رژیم را قطع کنند. مقدار نشاسته در انواع من فرق مى کند. در انواع درشت من که به سیب زمینى آردى معروف است ، زیادتر و در نوع اسلامبولى و فشندى کمتر است . من داراى دو تا سه درصد مواد ازته و نیم درصد چربى هستم .
بدترین غذایى که در ایران با من درست مى کنند، سرخ کرده من است که غالبا آنرا برشته مى نمایند، اگر مى خواهید مرا همراه با روغن بخورید، آب پز آنرا گرم گرم پوشت کنده با کره مخلوط و نرم نمایید و اگر مى خواهید با روغن بپزید بهتر آن است که روغن مایع گیاهى را جوشانده و خلال هاى مرا در آن بریزید و بهم بزنید و پس از آنکه کف آن تمام شد و من بخوبى پخته شدم ، آنها را با کفگیر گرفته در آبکشى که روى دیگ روغن قرار گرفته بریزید و بگذارید روغن اضافى آن خارج مى شود، براى تهیه چیپس معمولا خلال مرا در آب انداخته و نشاسته ى آنرا مى گیرند و بعد بطریق فوق در روغن مى پزند و بعد نمک زده و بسته بندى مى کنند. از خوردن آن موقعى که زیاد مانده است خوددارى کنید و اطفال را از خوردن آن منع نمایید.
اگر آب پز مرا گرم گرم پوست کنده و له کنید و روى مواضع دردناک و متورم بگذارید، درد آنها را تسکین خواهد داد. من به علت داشتن املاح فسفر شهوت را زیاد مى کنم و قواى عقلانى را تقویت مى نمایم . یکى دیگر از خواص من زیاد شدن ادرار است . کلیه و مثانه را به این وسیله زهکشى مى کنم . مهمترین خاصیت درمانى من که شایان توجه و تحسین است ، معالجه زخم معده مى باشد. من به علت داشتن دیاستازو آنزیمى مخصوص ، زخم هاى معدى را التیام و فضولات خارجى معدى را که غالبا سبب زخم هستند همراه خود دفع مى نمایم . حتى اگر این فضولات تکه هایى فلزى را از قبیل میخ - سنجاق و ذرات لعابى باشد.
براى معالجه زخم معده ، آب نوع اسلامبولى مرا خام گرفته و میل نمایید. براى جبران کمبود ویتامین ((ث (( رنده کرده خام مرا همراه با سالاد میل کنید و در موقع تهیه سالاد اولیویه ، خام مرا رنده کرده اضافه نمایید.
پخته و آب پز مرا زیاد نگاه ندارید. زیرا یک نوع قارچ سمى مى تواند روى آن رشد نماید.
در صنعت با من الکل و عسل مصنوعى و نشاسته درست مى کنند.
اگر هنگام شب مرا با روغن گردو به سالاد اضافه کنید براى از بین بردن کرمهاى معدى و روده اى مفید مى باشم . ضماد خام من مرهمى گرانبها و عالى است . اگر آنرا روى یک پارچه تمیز گذاشته ، روى پلک چشم هاى ورم کرده بگذارید ورم آنرا فرو مى نشانم . ترک دست و پا را که در اثر سرمازدگى پیدا مى شوم ، معالجه مى کنم و درد و سوزش و سوختگى را برطرف مى سازم . رنده کرده خام من مخلوط با روغن زیتون بثورات چرکى جلدى را درمان مى کند و گذاشتن این مرهم روى دکمه اى بواسیر و نواسیر مفید است .
اگر خام مرا در شیر رنده کنید، بهترین شیر زیبایى جهت نرم و لطیف کردن پوست هاى دست و صورت شما مى باشم و به این شیر بهتر است کمى گلاب اضافه نمایید. اگر آبگوشت یا آش شما در اثر غفلت کمى شور شد مى توانید تکه هاى مرا در آن بریزید تا نمک اضافى را به خود جذب نمایم .
اگر در سماور و کترى شما املاح آهکى رسوب کرده و قشر سختى به وجود آورده است ، مى توانید پوست مرا در آن ریخته بجوشانید تا آنها را کنده و تمیز نمایم .
اگر غذاى شما در اثر مسامحه سوخت و دیگ شما ته گرفت ، مى توانید چند دانه از نوع آردى مرا در آن انداخته ، در کمى آب بپزید و بعد آنرا به ته دیگ مالیده و ذرات سوخته را به کمک آن پاک نمایید.
من در شهرهاى صنعتى اروپا و آمریکا یک وعده غذاى کارگران را تاءمین مى کنم و آلمان ها پیشرفت خود را در علم و صنعت از نیروى من مى دانند. در ایران مرا در آبگوشت ، طاس کباب و اسلامبولى و خورش قیمه و اکثر خوراکى هاى فرنگى اضافه مى نمایند، تنورى و آب پز مرا همراه با گلپر زیاد مى خورند اگر مى خواهید فرزندان شما در درس پیشرفت نمایند، مرا به خوراک آنها اضافه کنید و پوره مرا به اطفال شیرخوار که مى خواهند غذا خور شوند بدهید، براى باز شدن آبسه ى دندان ، تنورى یا پخته مرا گرم گرم له کرده کنار آن بگذارید.

غدیر