من ((اسپیره )) هستم !

اسم : اسپیره است . در نور به من ((شیرگا)) گویند. عربى من ((ملک المروج )) یعنى سلطان مرتعها مى باشد، عده اى هم عربى مرا ((لحیه التیس )) یعنى ریش بز گفته اند، ولى این نام در زبان عرب بت چند گیاه دیگر از جمله شنگت هم اطلاق مى شود. در زبان فرنگى نیز به انواع من اسپره مى گویند. من از تیره گل سرخ بوده و چند نوع دارم که یک نوع آن در آذربایجان ارسباران ، قره داغ ، جنگلهاى حسن بگلو و مازندران مى روید. گیاه من علفى به ارتفاع ده تا پنجاه سانتى متر و داراى ساقه زیرزمینى من است ، که رنگ آن قهوه اى و داراى طعمى گس و بى بو است و داراى چندین نوع عامل موثر دارویى است . ساقه زیرزمینى من قابض ، ضد اسهال ، مخصوصا ضد اسهال خونى است و بهترین داروى ضد شکم روش براى اشخاص سالمند است . براى ورم معده و جلوگیرى از پیدایش خون در ادرار تجویز مى شود و براى رفع استفراغهاى خونى ، بواسیر، نتیجه خوب داده است . جوشاندن آن براى معالجه گلودرد به صورت غرغره و شستشوى دهان با آب براى محکم شدن لثه و دندان مفید مى باشد. کمپرس ‍ با جوشانده آن براى برطرف کردن خون مردگى و دردهاى نقرسى نافع مى باشد. مقدار خوراک آن به صورت جوشانده 25 در هزار یک قاشق سوپخورى به فاصله بیست دقیقه براى رفع استفراغ خونى داده مى شود و در موارد دیگر، از دمکرده 25 در هزار سه فنجان در شبانه روز نوشیده مى شود. گرد کوبیده ساقه زیرزمینى من براى ساختن خمیردندانهاى طبى که جهت جلوگیرى از خونریزى لثه ها ساخته مى شود به کار مى رود. براى استعمال خارجى به صورت غرغره و مضمضه و کمپرس ، معمولا از جوشانده غلیظ من صد گرم در هزار استفاده مى نمایند. یک نوع دیگر من در مرز فوقانى جنگلهاى شمال و جنگلهاى ارسباران و ییلاقات نور و همچنین در همدان ، قم ، تفرش و دماوند، بطور خودرو مى روید و خواص آن شبیه نوع قبلى است .

 

 

زبان خوراکیها جلد سوم
نویسنده : دکتر غیاث الدین جزایرى

سایت غدیر