دانه هاى من که به پنبه دانه معروف شده اند، داراى بیست تا سى درصد روغن قابل استخراج مى باشند. من زرد رنگ بوده ، و در زمستان در حرارت دو تا چهار درجه بالاى صفر منجمد مى شود، و داراى ویتامین ((اى )) مى باشد. روغن من خوراکى است ، مشروط بر اینکه کاملا تصفیه شده و بوى آن گرفته شده باشد. در غده هاى ترشحى واقع در ضخامت لپه دانه من ، دو ماده رنگى و سمى وجود دارد و دانه هاى من موقعى به مصرف خوراکى و دارویى مى رسند بایستى عارى از این غده هاى ترشح کننده باشند. مغز دانه هاى من مصارف متعدد و فواید بسیار دارد، ولى بزرگترین این خواص زیاد کردن نطفه است و کسانى که به علت کمى نطفه بچه دار نمى شوند، بایستى سه ماه مرتبا روزى پنج مثقال مغز دانه هاى مرا میل نمایند.
خوردن مغز مقشر دانه هاى من سینه و شکم را نرم مى کند، و درمان سرفه است . با دارچین و شکر براى سرد مزاجان و با سکنجبین براى آنهایى که مزاجى گرم دارند براى تقویت غرایز جنسى به کار مى رود. مغز دانه هاى من براى زنان بچه شیرده نیز نافع است ، چون شیر را زیاد مى کند و مقدار چربى و مواد سفیده آن را بالا مى برد. شکوفه گیاه من نشاط آور است ، و شربتى که با آن بسازند براى رفع خفقان و اختناق سود فراوان دارد و براى درمان وسواس و ابتداى جنون مفید است و داروسازان سنتى ایران را عقیده بر آن بود که عقل و هوش را زیاد مى کند. ضماد شکوفه و برگ من همراه با پنبه سوخته ورمها را فرو مى برد و خارش بدن را برطرف مى کند، و از تاول زدن پس از سوختن جلوگیرى مى نماید، آب برگ من اسهال را بند مى آورد مشروط بر اینکه با آب سیب مخلوط شده و خورده شود. پوست ریشه گیاه گیاه من قاعده آور است ، و خون رحم را بند مى آورد، پنبه مخصوصا وقتى چربى آن گرفته شده و هیدروفیل ، یعنى جاذب آب شود، داراى مصارف و فواید پزشکى زیاد است ، و بسیارى از بانوان هنگام عادت ماهانه از آن و فراورده هاى آن استفاده مى نمایند.
در صنعت از پنبه و روغن من زیاد استفاده مى شود و پزشکان سنتى ایران ، پوشیدن لباس پنبه اى را مفید مى دانستند. من داراى انواعى به صورت درختچه نیز مى باشم که در مشرق بنگال ، نواحى مصر علیا، ایران ، چین ، و ژاپن مى روید و انواع وحشى آن نیز به طور خودرو در ایران دیده شده است .
چنانچه زخمهاى گود شده را از پنبه سوخته پر کنید، چرک آنها را کشیده و آنها را خشک مى کند. اگر مرا گرم کرده و بر روى ورمهاى دردناک ببندید، درد آنها را تسکین خواهم داد، و براى اینکه نتیجه بهتر بدهد بهتر آن است که قبلا روى آن زنجبیل و زرنباد نرم کرده بمالید، و بعد روى آن پنبه گرم کرده گذاشته و ببندید و همینکه پنبه سرد شد، دوباره آن را گرم کنند و مدتى بگذارند. براى فروکش ورم بیضه و تسکین درد آن دستور داده اند که دانه پنبه را از غوزه جدا کرده ، و بکوبند و پس از گرم کردن برروى برگ بیدانجیر پهن کنند و بر روى ورم بیضه بگذارند و همچنین دستور داده اند که اگر تخم پنبه را کوبیده ، با کمى زنجبیل مخلوط کرده و پنبه را با آن آغشته کرده ، فتیله سازند و بعد یک سر آن را برزگیل میخى بسته و سر دیگر آن را آتش بزنند به طورى که گرمى و حرارتش به زگیل برسد، ولى نسوزاند، و این عمل را سه روز متوالى روزى یک بار تکرار کنند، زگیل افتاده و از بین مى رود.
کنف که در گیلان و مازندران مى روید و با آن گونه مى بافند، از خانواده پیبه بوده و گیاه آن خواصى نظیر پنبه دارد، و همچنین نوع دیگر از آن در بلوچستان مى روید که تاکنون در اطراف آن مطالعه و تحقیق نشده است . ممکن است این گیاه سینبل باشد که داروسازان سنتى به آن اشاره کرده و آن را چنین تعریف کرده اند: درختى است هندى بسیار بزرگ ، چوب آن شبیه انجیر سفید و سبک برگ آن شبیه برگ گردو و از آن درازتر و گل آن سرخ تیره و بزرگ شبیه لاله و ریشه درخت کوچک و آن شبیه کوکب و شقاقل و مغز آن سفید و پوست آن نباتى رنگ و میوه آن شبیه غوزه پنبه و در چوب آن پنبه بسیار نرمى وجود دارد و درخت آن دو نوع است . خاردار و بى خار، و خاردار آن بهتر از بى خار است ، و قسمت مورد استفاده این گیاه بیخ آن است که قبل از آنکه گیاه گل کند، باید آن را در آورده و با کارد چوبى ورق ورق کرده ، و در سایه خشک نمایند و بعد کوبیده با هم وزن آن نبات سفید دوباره کوبیده و به صورت قاووت در آورند. خوردن آن قاووت روزى یک تا سه گرم به مدت چهل روز براى تقویت جسمانى و غریزى نتیجه بسیار عالى دارد، و همچنین اسهال خونى و بلغمى را بند مى آورد و براى معالجه دمل و زخمهاى جلدى ، جذام ، فساد خون و صفرا سودمند است ، و همچنین شهرت دارد که اگر پنبه این گیاه را در گوش نمایند آن را کر مى کند.
زبان خوراکیها جلد سوم
سایت غدیر
فارسى من پنبه نسوز است ، به من پنبه کوهى و آذرشست هم مى گویند. عربى من حجر الفتیله است . من نوعى سنگ آتشفشانى هستم که از ترکیب سیلیکات کلسیم و سیلیکات منیزى به صورت الیاف در آمده ام ، الیاف من مانند پنبه نرم و قابل انعطاف و تابیدن است و از این رو در نساجى مى توان از من استفاده کرد و پارچه هاى نسوز بافت ، در گذشته از من براى خانه هاى اعیان و اماکن مذهبى فتیله درست مى کردند و در چراغهاى روغن نسوز مى گذاشتند، امروز در صنایع براى تهیه الیاف نسوز بیشتر از من استفاده مى شود، داروسازان سنتى ایران عقیده داشتند که پنبه نسوز براى التیام جراحات مخصوصا جراحات حیوانى نظیر ندارد. معادن پنبه نسوز در کرمان فراوان است ، و خارج از ایران در چین و چند کشور دیگر دیده مى شود. در طب جدید هیچگونه مصرف دارویى براى آن قایل نیستند.
زبان خوراکیها جلد سوم
اعصاب را تحریک مى کنم
اگر معده یى ضعیف دارید، من در هضم غذا به شما کمک مى کنم
دشمن عفونت هاى خونى هستم ....
کار من تنها ویران کردن نیست ، بلکه قدرت سازندگى هم دارم . خرابکارى من به منظور نوسازى است ، من سه فرق کلى با شراب دارم که من را از آن متمایز مى سازد:
1 - الکل در من برگشته و به جوهر سرکه (اسید استیک ) بدل شده ، و به همین جهت سکر و خمارى نمى آورم .
2 - بوى من با شراب فرق دارد، و طعم من ترش ولى شراب گس و تلخ است.
3 - ضرر من کمتر از شراب است ، و عقل را زایل نمى کند و اعصاب را تخدیر نمى نماید، و برعکس محرک بوده ، و اگر ضررى به سلسله اعصاب مى رسانم ، در صورت زیاده روى نتیجه ى تحریکات زیاد است .
هضم غذاهاى سنگین را آسان مى کنم ، و نفوذ عوامل غذایى را به یاخته سریع مى نمایم ، و با طعم ترش خود چاشنى خوبى براى خوراکیها و خورش هاى شما هستم . به ترشحات معدى کمک مى نمایم . عفونت هاى خونى و صفراوى را از بین مى برم ، و تا اندازه اى از سرطان جلوگیرى مى کنم . تلخى مزاج را پاک مى کنم و قلب را برطرف مى سازم و از خونریزى داخلى جلوگیرى مى نمایم . قاتل کرم معده هستم ، مشروط بر اینکه چند روز متوالى ناشتا از من چند جرعه بنوشید.
براى معالجه مسمومین قبلا مرا گرم کرده ، به آنها بخورانید و بعد ایجاد قى کرده ، و معده ى ایشان را شستشو نمایید، و به این ترتیب اثر سم زودتر از بین مى رود.
من پاک کننده طحال مى باشم ، و براى معده هاى پر التهاب و بلغمى مفید بوده ، گرفتگى دستگاه گوارش را باز مى نمایم و از لخته شدن خون و شیر در معده جلوگیرى مى کنم . اگر در گلوى شما زالو چسبیده و دسترسى به پزشک نداشتید، مرا جرعه جرعه بنوشید. این جانور خونخوار کشته و دفع مى شود. با اینکه ترش و اسید مى باشم معذلک مالیدن من به محل نیش زنبور و پشه و سایر حشرات مفید بوده و براى التیام زخمهاى متعفن - باد سرخ - گنده تاول و کفگیرک بى نتیجه نمى باشم .
سوختگى و خارش بدن را معالجه مى کنم و کهیر را برطرف مى نمایم . مرا براى معالجه امراض جلدى و بواسیر هم تجویز کرده اند، کمى عسل را با من مخلوط کنید و بر روى لکه هاى زیر چشم بمالید، رنگ و خون مرده را از بین مى برد.
ضماد من با آرد جو جهت ورم پستان و بناگوش نتایج عالى داده است . سردردى که در نتیجه بدى هواى محیط و بخارات حمام و زیادى صفرا و غلیان آن باشد، با بخور من معالجه مى شود. مخصوصا اگر مرا با گلاب مخلوط کرده باشید. من یک عامل خرابکار با قدرت سازندگى هستم . جوهر من املاح بدن را حل مى کند و به همین جهت بیماران و پیران و کسانى که از بستر بیمارى برخاسته اند، و ضعف اعصاب و ضعف احشاء مضر مى باشم ، و در بیماریهاى حاد باید از من اجتناب نمایید ولى در بیماریهاى کهنه و مزمن شده ، وقتى که سایر معالجات نتیجه نداد، از نیروى خرابکار من براى ویران کردن سنگرهاى دشمن مى توانید استفاده کنید.
اگر مبتلا به گلو درد کهنه هستید، و با داروهاى دیگر معالجه نشده اید، کمى مرا رقیق کرده و با نمک مخلوط و بعد غرغره نمایید، و منافع سرشار آنرا ببینید. براى معالجه امراض داخلى مزمن از سیر ترش کهنه استفاده نمایید. اگر مبتلا به سر درد کهنه و مزمن هستید، مرا بو کنید و یا مرا جوشانده و از بخور من استفاده کنید. یک دستمال را با گرم شده ى من آغشته کرده ، روى پیشانى بگذارید و منافع آنرا ببینید. سر دردى که نتیجه آفتاب زدگى باشد، هم به این وسیله معالجه مى شود.
اگر مبتلا به نقرس هستید، ضمادى از من با آرد جو و کمى گوگرد درست کنید، و روى محل درد بگذارید و اثر معجزه آساى آنرا ببینید.
براى محکم شدن لثه ها و جلوگیرى از خونریزى مرا با آب رقیق کرده کمى نمک به آن زده مضمضه نمایید.
خوردن ترشى انجیر جهت اصلاح کبد و طحال مفید است ، و اگر زیره را با من جوشانیده ، و آب آنرا مضمضه نمایید، درد دندان را ساکت مى کنم .
اگر گوش شما سنگین است ، و یا وزوز صدا مى کند، و معالجات دیگر نتیجه نداده است ، چند قطره از من را در داخل آن بچکاند و نتیجه ى آنرا ببینید.
یک عدد پیاز عنصل را ورقه ورقه کرده با من بجوشانید تا له شود و بعد در یک شیشه ى سربسته در محلى گرم جلو تابش آفتاب بگذارید، و بعد از یک هفته صاف کنید و هر روز ناشتا یک قاشق مرباخورى از آن بنوشید. بوى بد دهان مخصوصا اگر منشاء آن معده باشد. برطرف خواهد شد. وقتى دندان مى کشید و خون آن به آسانى بند نمى آید، و دسترسى به دندانپزشک ندارید کمى از من را با آب و نمک مخلوط کرده و مضمضه کنید و نتیجه ى آنرا مشاهده فرمایید.
مضمضه ى کردن من مخلوط با کمى زاج سفید دندان ها را سفید و لثه محکم مى کند. عده اى براى جلوگیرى از خونریزى لثه ها گردوى نارس را موقعیکه به اندازه ى یک فندق است گرفته و در من ریخته و پس از جوشانیدن و له شدن آنرا مضمضه مى نمایند و به این ترتیب از خونریزى جلوگیرى کرده ، لثه ها را محکم مى نمایند.
آنهایى که مى خواهند لاغر شوند مى توانند از من استفاده کنند، مشروط بر اینکه مبتلا به زخم معده نباشد.
پیشینیان به آش من سکبا و سکباچ بود عقیده ى زیاد داشتند و آن را براى لاغر شدن توصیه مى نمودند.
در ترشیهایى که با من درست مى کنید، ریختن ادویه معطر از قبیل دارچین ، هل ، گلپر، و همچنین افزودن پیاز و سیر را فراموش نفرمایید، تا از خرابکارى من در امان باشید.
مسلولین و کسانیکه ضعف اعصاب دارند، نباید به من نزدیک شوند، مگر آنکه با عسل و ادویه باشم و در اینحال نیز نباید در خوردن من زیاده روى نمایند.
در خاتمه بد نیست بدانید که کبد شما یک کارخانه بزرگ داروسازى است که بیش از چهار هزار محصول دارد، یکى از این فرآورده ها من هستم که وجودم براى جذب چربى به خون و هضم شدن گوشت ضرورت دارد. از روزى که شما به خوردن گوشت عادت کردید، کار کبد شما زیادتر شده است ، زیرا علاوه بر اینکه بایستى سموم گوشت را دفع نماید، بایستى مقدار زیادترى کار کند تا بتواند محصول بیشترى بسازد. طرز ساخته شدن من در کبد با آنچه در خارج از بدن ساخته مى شود فرق زیاد دارد.
در خمره براى اینکه قند به الکل بدل شده ، و بعد سرکه شود چهارده عمل شیمیایى انجام مى گیرد، ولى کبد این عمل را بطور مستقیم انجام مى دهد.
ترشى هایى که با من درست میشوند فواید بیشترى دارند، و من حافظ سبزیها و میوه ها و منافع آن ها هستم ، براى نمونه شما مى توانید سیر ترشى را درنظر بگیرید، سیر وقتى مدتى بماند، پوک شده و مغز آن بکلى از بین میرود، و هیچگونه عطر و بو و خاصیت ندارد، ولى وقتى آنرا در من مى ریزند، نه تنها مغز آنرا حفظ مى کنم بلکه روز به روز بر خواص و قیمت آن افزوده مى شود و طعم آن شیرین و بوى آن مطبوع تر خواهد شد، و در مورد سایر ترشى ها نیز وضع چنین است ، و چنانچه آنها را با دستور صحیح و مناسب درست کنید هرگز خراب نخواهد شد.
منبع: غدیر
از انواع ویتامین سرشارم .
مزاج را لینت مى دهم .
درمان صد در صد دمل هاى چرکینم .
شیرابه مرا به ریشه دندان بمالید تا از درد آن آسوده شوید.
همین شرابه من ، گوشت را قابل پخت مى کند و هزار خاصیت دیگر که در من نهفته است .
نام من انجیر است ، انجیل هم مى گویند. بزرگترین افتخار من این است که خداوند در قرآن مجید به جان من قسم خورده است . تنها یک میوه خوشمزه و لذیذ نیستم ، بلکه غذاى نرم و لطیف و دارویى سودمند و بى ضرر مى باشم . قدرت غذایى من بیش از سایر میوه ها و خواص دوایى من بیش از تصور است . من از قدیم در جنگلهاى آفریقا، آسیا و آمریکا به عمل مى آمدم . زادگاه مخصوصى ندارم و در جنگل هاى شمال و جنوب ایران هم وجود داشته ام من انواع و اقسام ریز و درشت ، بى دانه ، زرد و قرمز و صورتى و بنفش دارم . یک نوع ریز من در تهران به نام انجیر شیرازى است . در گذشته انواع سفید مرا غذا و نوع بنفش مرا دوا مى دانستند ولى من این تقسیم را قبول ندارم ، بلکه مدعى هستم که در هر رنگ و شکل بستانى ، کوهى و بیابانى ، خوراک اشخاص سالم و درمان افراد بیمار مى باشم . من انواع زودرس و دیررس دارم . در جاهاى سردسیر دیرتر و اگر خیلى سرد باشد، اصلا نمى رسم و میوه ام در آنجا تا رسیدن زمستان کال مى ماند و مردم این میوه هاى نارس را دیوانجیر نام گذاشته اند، خوردن دیو انجیر به علت داشتن شیرابه فراوان نامرغوب و خطرناک است .
من به مقدار فراوان داراى ویتامین هاى آ - ب - ث و مواد معدنى مثل آهن - برم - منگنز - آهک و گوگرد مى باشم و کمى هم آرسنیک دارم ، و نیز داراى مواد چربى - سفیده اى و از همه ى بیشتر مواد قندى در من است .
اگر میوه مرا پس از چیدن در روى سبد یا پارچه سوراخ دار در برابر تابش آفتاب قرار دهند، قند من زیادتر شده ، میزان آن به سى تا چهل درصد مى رسد. من در تابستان داخل تره بار در دکان میوه فروشى و در زمستان در ردیف خشکبار در دکان آجیل فروشى ها عرضه مى شوم ، و در تمام اعضاى مختلف درخت من ، یک شیرابه سفید رنگ جریان دارد که مشخصات آنرا خواهم گفت . من یک میوه سهل الهضم هستم ، اگر مرا قبل از غذا بخورید، مجارى دستگاه گوارش را باز و اشتها را تحریک و محیط را براى هضم و دفع غذا آماده میسازم و سبب تخلیه کامل شکم خواهم شد.
در داروخانه ها شربت من با روغن بادام شیرین که جهت لینت به اطفال مى دهند رقیب شده است . مربا و کمپوت من بهترین غذا براى مبتلایان به یبوست است . از جوشاندن میوه من ، در شیر شربتى بدست مى آید که نرم کننده سینه و معده بوده ، مضمضه آن لثه ها را محکم و غرغره اش سینه و گلو را نرم و دردهاى کهنه آنها را شفا مى بخشد. کسانى که از لاغرى رنج مى برند و مى خواهند کمى چاق شوند، غذایى بهتر از من پیدا نخواهند کرد. مخصوصا اگر چهل روز ناشتا مرا با کمى انیسون تناول نمایند. با اینکه قند فراوان دارم ، معذلک کسى را بیش از حد مناسب چاق نمى کنم و میوه تازه من خنک محسوب مى شود، حرارت و تشنگى را تسکین مى دهم ، عرق را زیاد مى کنم و سموم و چربى را با عرق بیرون مى آورم ، و همین امر در گذشته این شبهه را ایجاد کرده بود که من شپش را در بدن زیاد مى کنم ، در صورتى که زیاد شدن این جانور گناه من نبود، بلکه خروج چربى و سموم چرک بدن را زیاد مى کرد، و محیط مناسبى براى رشد شپش بود، من کبد را تقویت مى کنم ، ورم طحال را فرو مى نشانم ، خوردن من با گردو مقاومت بدن را در برابر سموم بالا مى برد. خوردن من با پسته و بادام جهت تقویت نیروى حافظه و قدرت تعقل و تفکر سودبخش است ، اگر میوه خشک مرا بو داده و بکوبید گردى بدست مى آید که به نام قهوه انجیر معروف است و براى سیاه سرفه - ذات الریه و سینه دردهاى کهنه مفید مى باشد، و خشونت قصبة الریه را از بین مى برد.
وجود گوگرد در من باعث زیاد شدن مو شده ، از ریزش آن جلوگیرى مى نماید. با من شربت ، ژله و مارمالاد درست کنید و در زمستان براى گرم شدن و جلوگیرى از سرماخوردگى میل نمایید. میوه من با مغز گردو محرک شهوت است و ضماد من با زاج جهت زخمهاى آبکى و با بوره جهت بثورات جلدى و گنده تاول زیاد تجویز مى شود.
خواص بهى بخش من منحصر به میوه من نیست ، جوشانده شاخه هاى من مبتلایان به استسقاء و پوست تازه آن ، براى مبتلایان به اسهال خونى و شکم روش تجویز شده است .
شیرابه اى که در تمام اعضاى درخت من و دیوانجیر وجود دارد، مسهل قوى و خطرناک است .
من بوى بد دهان را از بین میبرم ، و سوخته میوه من با روغن خضابى است که موهاى سفید را مشکى مى نماید.
اگر میوه ما سوزانده با کمى گلیسرین مخلوط کنید، و دندان هاى خود را با آن بشویید، آنها را سفید و محکم مى نماید. ضماد گرم میوه من با آرد جو مسکن درد عضلات است . دمل ها و کورک ها را باز مى کند. ضماد میوه من با روغن زیتون یا موم جهت معالجه ترکیدن پوست که در اثر سرما ایجاد شده است . مفید مى باشد. حمول من با عسل ، زخم و جراحات را از بین میبرد، و از ترشح و خونریزى جلوگیرى مى نماید، مشروط بر اینکه با رعایت اصول بهداشت و فنون داروسازى باشد. میوه من مخلوط با خرما، کشمش ، و عناب به چهار میوه سینه نرم کن معروف است . دانه هاى میوه من معده و رودهها را جارو مى کند و فضولات را با خود دفع مى کند براى جلوگیرى از باردار شدن ، غذاشناسان آمریکا گیاهى به نام : ((مى - پى - کو - تاتا)) را معرفى کردند که در کلمبیا به عمل مى آید، و نتایج خوب داده است ، در ایران هم گیاه هایى که داراى هورمون گیاهى استروژن باشند، فراوان است و به تدریج خود را معرفى خواهند کرد.
شیرابه من شیر را منعقد مى کند، و آنرا تبدیل به نوعى پنیر مى نماید که فوق العاده زود هضم است . این شیرابه بلغم و لیزابه هاى معده و روده ها را نیز منعقد کرده ، و به دفع آنها کمک مى کند. مالیدن آن میخچه - زگیل و خال گوشتى و آثار جلدى را از بین مى برد، سابقا سرمه آن جهت جلوگیرى از آبریزش چشم زیاد تجویز مى شد.
اگر کمى از این شیرابه را به پنبه زده و در بن دندان یا حفره دندان کرم خورده بگذارید، درد آن فورا ساکت مى شود. اگر دندان پزشکان از این شیرابه جهت کشتن عصب دندان استفاده کنند نتیجه اى بهتر و زودتر خواهند گرفت . این شیرابه داراى آنزیمى است شبیه لوزالمعده که به هضم غذا و گوشت کمک فراوان مى کند. اگر گوشت سخت و ناپز دارید، مختصرى از این شیرابه به آن بزنید و یا یک میوه کال مرا در دیگ غذا بیندازید، بزودى پخته خواهد شد. اگر یکدانه میوه کال مرا در دیگ حلیم بیندازید، گوشت و گندم آن نرم و حل شده و بخوبى مهرا مى گردند حبوبات ناپز هم به این وسیله نرم و زود پز خواهند شد. حال که خواص مختلف شیرابه مرا دانستید، بد نیست بدانید در خواص آن نوشته اند، جامدات را آب مى کند و مایعات را منجمد مى سازد.
شلکا انجیر یا جمیز - در کتاب هاى گیاه شناسى به میوه اى اشاره شده است که به فارسى شلکا انجیز و در کتب پزشکى جمیز نام دارد. اعراب به آن تین الاحمق یعنى انجیر احمق لقب داده اند، در کتب دارویى فرنگى نامش انجیر اسپانیا و بارى بارى مى باشد، این میوه که جهت اسهال و اسهال خونى مصرف فراوان دارد، از خانواده ما نیست و از دسته کاکتوس ها مى باشد.
غدیر